باور عمومی این است که ایرانیان باستان سیزدهمین روز نوروز را پس از دوازده روز جشن گرفتن در طبیعت سپری می‌کردند. ۱۲ روز از آغاز سال نو به دید و بازدید و جشن می‌گذرد. روز سیزده به در، پایان رسمی نوروز و آغازی بر دوازده ماه باقی مانده از سال تلقی می‌شود. اما تا کنون به این فکر کرده‌اید که چرا عید نوروز ۱۲ روز است؟ پاسخ این سوال را در این نوشتار خواهیم دید.
و موضوع این مطلب: چرا عید نوروز ۱۲ روز است؟
به دلیل تأثیر نجوم بین النهرینی، اساطیر نجومی در ایران شکل گرفته است. براساس اساطیر نجومی هر یک از برج های دوازده‌گانه حاکم، هزار سال بر جهان حکومت خواهند کرد. به این سبب، عمر جهان دوازده هزار سال است. گفته می‌شود که در پایان دوازده هزار سال، آسمان و زمین در هم خواهد شد و آشفتگی نخستین باز خواهد گشت.
جشن های دوازده روزه آغاز سال هم با این سال دوازده ماهه و دوره‌ی دوازده هزار ساله عمر جهان مرتبط است. انسان‌ها، آن چه را در این دوازده روز برایش رخ می‌داد، سرنوشت کل سال جدید خود تلقی می‌کرد. بسیاری از افراد از پیش از نوروز انواع دانه‌ها را می‌کاشتند و هر دانه‌ای که در طول این دوازده روز بهتر رشد می‌کرد، آن دانه را برای کاشت آن سال به کار می‌بردند. جالب تر اینکه تصور و گمان غالب بر این بود که اگر روزی از روزهای نوروزی به اندوه و غم بگذرد، همه‌ی سال به اندوه خواهد گذشت.
۱۲ روز آغازین، مظهر تمام سال!
به این ترتیب دوازده روز آغاز سال به نوعی مظهر تمام سال تلقی می‌شد. و چنانچه قرار بود آشفتگی پس از دوازده هزار سال برگردد، روز سیزدهم نمادی از این آشفتگی پایانی بود. بنابراین نحسی سیزدهمین روز عید یا سیزدهمین روز از سال نشان فرو ریختن نهاییِ جهان و نظم آن بود.
بسیاری از محققان بر این تصور و باور هستند که جشن نوروزی دارای اصالت آریایی نیست، بلکه از آیین‌های جشن بابلی به نام «زاگموگ» سرچشمه گرفته است. اما بدون شک می‌توانیم ادعا کنیم که بسیاری از آیین‌ها و باورهای محلی اقوام ایرانی در این جشن تأثیری شگرف گذاشته اند. همین تاثیر گسترده است که باعث شده این جشن از سویی ریشه دار و بسیار شاد گردد. چرا که در دنیای آریایی، شادی نعمت فوق العاده‌ای دیده می‌شود و در کتیبه‌های داریوش به اندازه آفرینش دنیا، برای انسان مهم عنوان می‌شود.
آیین زرتشت، شادی را الزامی می‌داند و هر گونه اندوه و غم را اهریمنی می‌خواند. این جشن بزرگ آیینی حتی زمانی که با فرهنگ اسلامی در آمیخته شد، بسیاری از بزرگان دینی را بر آن داشت که با این جشن کهن برخوردی متفاوت داشته باشند.
حتی در دوران صفویه، یک سال نوروز و عاشورا در یک روز افتاده بود و پادشاه صفوی، آن روز را عاشورا گرفت و روز بعد را نوروز.
قدر و قیمت نوروز باستانی، هنوز هم به قوه خود باقی است
در ایران امروز هنوز هم همانند ایران باستان به هنگام نوروز تمیز کردن خانه که آن را به اصطلاح خانه تکانی می‌نامیم، عمومیت دارد. هنوز هم در روزها و شب‌های قبل از شروع نوروز آرایشگاه‌ها پر از مشتری است چرا که همه می‌خواهند در آغاز سال آراسته و مطهر باشند. روشن کردن شمع تازه در سفره هفت سین عید یا روشن کردن چراغ، بازمانده آیین افروختن آتش نو است. از جنبه مذهبی آمیخته به نوروز باید بگوییم باور بر این است که خواندن قرآن یا دیگر کتاب‌های دینی در مراسم تحویل سال، دیو و دَد و شیاطین را از فضای خانه و شهر بیرون می‌راند. درخواست عفو و بخشایش گناهان از خداوند آن هم به هنگام تحویل سال به معنای ترک گذشته و آغاز حیاتی نو است.
با تلخیص و تغییر از وبسایت آکا ایران