در حالی که تئوریهای زیادی برای توضیح اینکه چرا خواب میبینیم وجود دارد، هیچ کس هنوز به طور کامل هدف از خوابها را درک نکرده است، چه برسد به تعبیر خواب. رویاها میتوانند مرموز باشند، اما درک معنای آنها میتواند کاملاً گیج کننده باشد.
چیزهایی که در خوابمان وجود دارد، میتواند به طور ناگهانی تغییر کند، عناصر عجیب و غریبی داشته باشد، یا حتی حاوی تصاویر وحشتناک باشد. حتی برخی خوابها بیش از بقیه رایج هستند، مثل تعبیر خواب مار! این واقعیت که رویاها میتوانند بسیار غنی و جذاب باشند همان چیزی است که باعث میشود بسیاری باور کنند که باید رویاهای ما معنایی داشته باشد.
برخی از محققان برجسته، مانند جی. ویلیام دامهوف، براین باورند که خوابّها به احتمال زیاد هدف واقعی ندارند. در حالی که تحقیقات هدفی را برای خوابهای ما اثبات نکردهاست، بسیاری از کارشناسان معتقدند که رویاها معنایی دارند.
دامهوف در مصاحبه با دیلی میل گفت: “معنا” با انسجام و روابط منظم با متغیرهای دیگر مرتبط است و از این نظر، رویاها معنایی دارند. علاوه بر این، آنها “آشکارکننده” آنچه در ذهن ماست، هستند.
فروید در مورد تعبیر خواب: رویاها راهی به سوی ذهن ناخودآگاه
زیگموند فروید در کتاب خود “تعبیر رویاها” عنوان کرده است که محتوای رویاها با برآورده شدن آرزوها مرتبط است. فروید بر این باور بود که محتوای آشکار یک رویا، یا تصاویر واقعی و رویدادهای رویا، برای پنهان کردن محتوای پنهان یا خواستههای ناخودآگاه شما عمل میکند.
یونگ: کهن الگوها و ناخودآگاه جمعی
هرچند کارل یونگ اشتراکاتی با فروید داشت، اما احساس میکرد که رویاها چیزی بیش از بیان آرزوهای سرکوب شده هستند. یونگ بر این باور بود که رویاها هم ناخودآگاه شخصی و هم ناخودآگاه جمعی را آشکار میکنند و معتقد بود که برای جبران بخشهایی از روان شما که در زندگی بیداری توسعه نیافته است عمل میکنند.
یونگ همچنین اعتقاد داشت که کهن الگوهایی مانند آنیما و آنیموس اغلب به شکل اشیاء یا چهرههای نمادین در رویاها نشان داده میشوند. او معتقد بود این نمادها نشان دهنده نگرشهایی هستند که توسط ذهن خودآگاه سرکوب میشوند.
برخلاف فروید، که اعتقاد داشت که نمادهای خاص نشاندهنده افکار ناخودآگاه فرد هستند، یونگ معتقد بود که رویاها میتوانند بسیار شخصی باشند و تعبیر این رویاها مستلزم دانستن اطلاعات زیادی در مورد فرد خواب دیده است.
هال: رویاها یک فرآیند شناختی هستند
کالوین اسهال بر این باور بود که رویاها بخشی از یک فرآیند شناختی هستند. در واقع رویاها به عنوان “مفهوم” عناصر زندگی شخصی ما عمل میکنند. هال با تجزیه و تحلیل هزاران خواب از شرکت کنندگان به دنبال مضامین و الگوها بود و در نهایت یک کدگذاری کمّی ایجاد کرد. طبق این سیستم تعبیر خواب آنچه در رویاهای ما وجود دارد به چند دسته تقسیم میشود.
طبق نظریه هال، تعبیر خواب مستلزم دانستن موارد زیر است:
– کارهایی که در خواب انجام میدهید.
– اشیاء و اشکال موجود در خواب
– تعامل بین بیننده و شخصیتهای رویا
– مکان رخ دادن رویا، تعاملات، و نتیجه
اما هدف نهایی این تعبیر خواب درک خواب نیست، بلکه درک کسی است که خواب را میبیند. تحقیقات هال نشان داد خصوصیاتی که افراد در هنگام بیداری از خود نشان میدهند، همان ویژگیهایی است که در رویاها به نمایش درمیآیند.
دامهوف: خوابها بازتابی از زندگی بیداری
جی.ویلیام دامهوف یک محقق برجسته رویا است که با کالوین هال در دانشگاه میامی تحصیل کرده است. او در مطالعات گسترده خود در مورد محتوای خوابها، دریافته است که رویاها منعکس کننده افکار و نگرانیهای شما در بیداری هستند.
دامهوف یک مدل عصبی-شناختی از رویاها را پیشنهاد میکند که در آن فرآیند رویا دیدن از فرآیندهای عصبی و سیستمی از طرحوارهها ناشی میشود. او میگوید که محتوای رویا از این فرآیندهای شناختی ناشی میشود.
رواج تعبیر خواب
در دهه 70، تعبیر خواب به طور فزاینده ای محبوب شد. کتاب آن فارادی به نام «بازی رویا» در سال 1974، تکنیکها و ایدههایی را بیان میکند که هر کسی میتواند از آن برای تعبیر رویاهای خود استفاده کند. امروزه، مشتریان میتوانند کتابهای متنوعی را خریداری کنند که فرهنگ لغت رویاها، راهنمای نمادها، و نکاتی برای تعبیر و درک رویاها ارائه میدهد.
تحقیقات در زمینه تعبیر خواب و رویا بدون شک به رشد خود ادامه خواهد داد. با این حال، متخصص خواب، دامهوف توصیه میکند که ” با خیال راحت رویاهای خود را فراموش کنید، مگر اینکه رویاهایتان سرگرم کننده، جالب یا الهام بخش به نظر برسند.”
سوگیریها چگونه بر تعبیر خواب تأثیر میگذارد
محققان کری موروج و مایکل نورتون خواب بیش از 1000 نفر از ایالات متحده، هند و کره جنوبی را مطالعه کرده اند. پس از تحقیق آنها عقیده فروید را تأیید کردند که رویاها آرزوها و تمایلات ناخودآگاه ما را آشکار میکنند.
با این حال، آنچه آنها کشف کردند این بود که اثر و اهمیتی که مردم برای خوابهای خود قائل هستند تا حد زیادی به تعصبات آنها بستگی دارد. اگر افراد در خوابشان کسی را ببینند که دوستش ندارند، احتمال بیشتری دارد که خوابهای منفی را جدی بگیرند. آنها همچنین خواب مثبت حاوی دوستان یا عزیزانشان را بیشتر جدی و واقعی تلقی میکنند.
به عبارت دیگر، مردم تمایل دارند تا خواب خود را به گونهای تعبیر کنند که از باورهای موجود در مورد خودشان، جهان و افراد اطرافشان پشتیبانی کند. محققان دریافتند مواردی مانند سوگیری تایید میتواند بر نحوه واکنش افراد نسبت به رویاهایشان تأثیر بگذارد.
رویاها ممکن است معنی داشته باشند یا نداشته باشند، اما واقعیت این است که تعبیر خواب به یک سرگرمیمحبوب تبدیل شده است. جالب اینکه حتی برخی افراد تصمیمات اصلی زندگی را بر اساس محتوای رویاهای خود و تعبیر آنها میگیرند.